Sual: Həvarilər kimlərdir? Quran və İncildə onların haqqında nəsə deyilir?
Cavab: Həvarilər ((İsa dağa çıxaraq özü istədiyi adamları yanına çağırdı və onlar yanına gəldilər. İsa on iki nəfəri həvari adlandıraraq təyin etdi ki, bu adamlar onun yanında olsun, həm də onları vəz etməyə göndərsin, həmçinin cinləri qovmaq səlahiyyətinə malik olsunlar. Beləliklə, İsa bu on iki nəfəri təyin etdi: Peter adlandırdığı Şimon, Bene-Rageş, yəni, «İldırım oğulları» adlandırdığı Zavday oğlu Yaqub və Yaqubun qardaşı Yəhya, Andrey, Filip, Bartalmay, Matta, Tomas, Halfay oğlu Yaqub, Tadday, Kənançı Şimon və İsaya xəyanət edən Yəhuda İskaryot. (Markus, 3/14-19).)) İsa əleyhissəlama dəstək verən 12 nəfərə deyilir. İsa İsrail oğullarının ((Baxın: Saff, 61/14)) onu qəbul etmək istəmədiklərini başa düşdükdə:
قَالَ مَنْ اَنْصَارِى اِلَى اللَّهِ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ اَنْصَارُ اللَّهِ اَمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِاَنَّا مُسْلِمُون
“Allah yolunda mənə kim kömək edər?” – deyə soruşdu. Həvarilər dedilər: “Allah üçün Biz kömək edərik! Çünki Biz Allaha inandıq. Sən də ona təslim olduğumuza şahid ol!” (Ali-İmran surəsi, 3/52).
Əlimizdəki İncilə əsasən İsa çarmıxa çəkilib dəfn edildikdən üç gün sonra qəbrindən çıxmış, Cəlilədə 11 həvarisinə görünmüş və belə demişdir:
«Göydə və yer üzündə bütün ixtiyar mənə verildi. Bu səbəbdən gedib bütün millətləri tələbələrim kimi yetişdirin. Onları Ata, Oğul və Müqəddəs Ruhun adıyla vəftiz edin. Sizə buyurduğum hər şeyə tabe olmalarını onlara öyrədin. Belə ki, mən dünyanın sonuna qədər hər an sizinlə birlikdəyəm» (Matta, 28/16-20).
Bu sözlər İncilə aid ola bilməz. Həqiqi İncil yalnız Allahın sözlərini ehtiva etməlidir. İsanın ölümündən sonra həvarilərinə görünməsi iddiası da qəbul edilə bilməz.
Uca Allah belə buyurur:
وَقَفَّيْنَا عَلَى اَثَارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَيةِ وَاَتَيْنَاهُ الْاِنْجِيلَ فِيهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَيةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ
“İsrail peyğəmbərlərinin ardınca Məryəm oğlu İsanı özündən qabaqkı Tövratı təsdiq edən bir elçi kimi göndərdik. Ona da doğru yolu göstərən və aydınladan olan İncili verdik. O qarşısındakı Tövratı təsdiq edən, yol göstərən və çəkinənlərə nəsihət verən bir kitabdır” (Maidə surəsi, 5/46).
مَاالْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ اِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَاُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَاْكُلَانِ الطَّعَامَ اُنْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْاَيَاتِ ثُمَّ انْظُرْ اَنَّى يُؤْفَكُونَ
“Məryəm oğlu Məsih ancaq bir elçidir. Ondan əvvəl də elçilərlər gəlib getmişdir. Onun anası isə çox pak bir qadındır. Onlardan hər ikisi də yemək yeyərdilər. İndi sən onlara bu sənədləri necə başa saldığımıza, bir də onların yalana necə üz çevirildiklərinə bax!” (Maidə surəsi, 5/75).
İsa əleyhissəlam vəfat etdikdə dünya ilə əlaqəsi kəsildi. O, axirətdə Allaha belə deyəcəkdir:
مَا قُلْتُ لَهُمْ اِلَّا مَا اَمَرْتَنِى بِهِ اَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّى وَرَبَّكُمْ وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِى كُنْتَ اَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَاَنْتَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ شَهِيدٌ
“Onların arasında olduğum ərəfədə mən onlara şahid idim. Sən məni vəfat etdirəndən sonra onlara nəzarətçi ancaq Özün oldun. Yalnız Sən hər şeyi görürsən, şahidsən!” (Maidə surəsi, 5/117).
Dolayısı ilə, İsanın vəfatından sonra dediyi iddia edilən yuxarıdakı sözlər, nə İncilin bir hissəsi, nə də İsa əleyhissəlamın sözləri ola bilər.
İncilə edilən bu kimi əlavələrə əsaslanaraq həvarilərə bir sıra ruhani səlahiyyətlər verilmişdir. Bu əlavələrdən birinə əsasən, İsa 12 həvarisindən bir heyət təşkil etmiş, Pyotru rəhbər təyin etmiş və ona belə demişdir:
«Göylərin hakimliyinin açarını sənə verəcəyəm. Yer üzündə bağlayacağın hər şey göylərdə də bağlanacaq. Yer üzündə açacağın hər şey, göylərdə açılacaq» (Matta, 16/19).
Bağlamaq və açmaq ixtiyarı belə şərh edilir: Həvarilərin topluma (kilsəyə) qəbul edəcəkləri və ya oradan uzaqlaşdıracaqları insanlar Allah tərəfındən də qəbul edilir, yaxud uzaqlaşdırılır. Kilsə ilə barışmaq Allahla barışmaqdır. ((Mənbə: «Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri», paraqraf. 1445. Bu əsər Papa 14-cü Luinin (yepiskop II Jan Paul-un) əmri ilə 1986-cı ildə kardinal Jozef Ratzingerin sədrliyi ilə qurulan və 12 üzvdən təşkil edilən bir heyətin 6 illik əməyi nəticəsində meydana gətirilib. Bu prinsiplər Vatikan kilsəsi tərəfindən qəbul edilmiş təlimatları əhatə edir. Türk dilinə tərcüməsini Dominik Pamir hazırlamış və 15 avqust 2000-ci ildə İstanbul şəhərində Türkiyə yepiskoplar konfransı tərəfindən nəşr edilmişdir.))
Materiallardan istifadə zamanı mənbə göstərilməlidir. MÜSƏLMANLAR © 2004 Bütün hüquqları qorunur.
